Gastblog: Terug naar normaal
Dit keer een gastblog: met dank aan Wim Wattel
Wie snakt er niet naar het moment dat alles weer normaal
wordt? De scholen weer open, bezoek aan onze ouderen in hun tehuizen, het
uitgestelde familiefeestje, de kapper, de horeca, en ga zo maar door. Maar het
besef groeit dat dat nieuwe normaal er toch wellicht wat anders gaat uitzien
dan we gewend waren. Oké, normaal, maar dan in een anderhalvemetermaatschappij…
Hoe moet dat, op school, in het café, de praatgroep, het wandel- en
fietsverkeer; hoe moet dat op de markt, in de trein, in de kerk…? En dan kunnen
wij hier in de provincie nog ‘gewoon’ naar buiten zonder veel mensen tegen te
komen. Maar als je die ruimte niet hebt? Kun je eigenlijk nog wel van ‘normaal’
spreken?
Ineke had het in haar paasverhaal over Maria, die die
ochtend zo verloren liep door de tuin, terwijl een hele andere werkelijkheid
mondjesmaat aan haar en de discipelen duidelijk werd. Je zou daarop kunnen
aansluiten met het verhaal van de Emmaüsgangers, die na deze dagen
gedesillusioneerd, een beetje verdwaasd op de terugweg zijn naar hun huis, naar
hun ‘gewone’ wereld, om de draad maar weer op te pakken, zo goed en zo kwaad
dat gaat …
In het Exodusverhaal lezen we over mensen die na die
hals-over-kop uittocht terugverlangen naar ‘de vleespotten van Egypte’. Het was
niet ideaal, maar je wist wel waar je aan toe was. Zo zijn er ook nu partijen
de alles willen houden zoals het is (om niet te zeggen: terug naar hoe het
was). ‘Onze joods-christelijke cultuur’ heet dat dan. Alles wat wij als
hardwerkende Nederlanders hebben opgebouwd. Onze baan, ons huis, ons pensioen,
onze democratie. Dan dus maar de grenzen sluiten voor vreemdelingen die dat
allemaal bedreigen; dan dus maar een ‘Nexit’… Terug naar het vertrouwde.
Maar ook de weg terug gaat de toekomst in.
Het wordt niet meer als vroeger, en dat moet je ook niet
willen. Inmiddels zijn we wereldwijd allemaal van elkaar afhankelijk. We zullen
met elkaar verder moeten. Een nieuw evenwicht vinden tussen arm en rijk, tussen
oost/west en zuid, tussen ‘ons soort mensen’ en ‘dat soort mensen’; maar ook
evenwicht tussen mens en natuur, tussen gebruik en herstel, tussen welzijn en
klimaat. Damiaan Denys sprak in een interview in Trouw van een ‘besef dat ik
minder nodig heb om een voller leven te leiden’. Dat is mooi gezegd. Maar
misschien zit er in dat ‘nodig’ wel een akelig addertje onder het gras.
Weet u wat (1), ik schrijf een volksraadpleging uit: Noemt u
eens de top-3 van zaken die we in het ‘nieuwe normaal’ achterwege kunnen laten.
Zelf heb ik geen moeite om zo’n lijstje te maken. Hoewel, een top-20 zou
gemakkelijker zijn; welke drie spannen echt de kroon? Bijvoorbeeld:
Nee, weet u wat (2), ik laat u mijn eigen lijstje op dit
moment nog niet zien. Maar ik beloof u dat ik het bij de einduitslag onveranderd
met u zal delen. Ik verklap u alleen, dat het vooral dingen bevat die mij niet
direct persoonlijk raken. Het zijn vooral anderen die wel een tandje
lager kunnen. Ikzelf houd me immers netjes aan de regels (vind ik); ik doe
niets ‘té’ (vind ik); ik heb best wat voor een ander over (vind ik).
Dus weet u wat (3), ik scherp de vraag aan: Wat kan ìk doen
om het evenwicht te herstellen? Wat kan ìk afschaffen?
(hm…)
Bij nader inzien voel ik me net zo ongemakkelijk als die
rijke yup in de evangelieverhalen, die niet door het oog van de naald kon…
Wim Wattel
(Trouw, 23 april)